اادر خدمت اصلاح الگوی مصرف

سایت اطلاع رسانی اسفندیار عباسی

صفحه اصلی    معرفی سایت    تازه های سایت    همکاری با سایت   درباره اسفندیار عباسی    تماس با ما

مقاله ها و پیوندها:    بخش اول - آلودگی اطلاعاتی    بخش دوم - توسعه محلی 

خدمات پشتیبانی پژوهش            خدمات پشتیبانی نشر             خدمات پشتیبانی توسعه محلی

 برای پژوهشگران          برای اولیا و مربیان           برای برنامه ریزی و سیاستگذاری       

    ا مقاله ها و پیوندها - توسعه محلی و اصلاح الگوی مصرف ا

مقدمه

نمونه های موفق توسعه محلی

فناوری های مناسب

اااااااااا- آب

اااااااااا- غذا

اااااااااا- انرژی

اااااااااا- ضایعات

اااااااااا- حمل و نقل

اااااااااا- ساخت و ساز

اااااااااااااااااااااا طراحی

اااااااااااااااااااااا مصالح

اااااااااااااااااااااا مقررات ملی ساختمان

اقتصاد

جهانبینی و فرهنگ

جامعه سازی

بازسازی روستاهای زلزله زده با مصالح بومی

نمای بزرگتر تیت تی

زلزله های پیاپی اخیر در جنوب و جنوب شرق ایران اهمیت ایمنی در خانه سازی را بیش از پیش برجسته کرده است. مادامی که هیچ مصالحی قادر به ارائه خانه سازیِ صد در صد مقاوم در برابر زلزله نیست، با طراحی هوشمندانه می توان به این ایده آل نزدیک تر شد. بیشتر بخوانید بتس تبی نت  بتست سنتنسیت سنیتنس ینسی تنسی

ساخت و ساز با فناوریِ اَبَرخِشت در ایران

     ااا

نمای بزرگتر 

ساخت و ساز با اَبَرخِشت، که ریشه در معماری کهنِ ایران دارد، به سرعت در جهان در حال گسترش است. اگر چه در ابتدا این فناوری به منظور ساختِ سرپناه اضطراری برای اسکان بازماندگان زلزله ابداع گردید، اما هم اکنون به عنوان راهکاری ارزان و ایمن برای ساخت مسکن دائم شناخته می شود. تصویر بالا از ماکت یک خانه سه اطاقه + آشپزخانه + دو سرویس بهداشتی در مراحل پایانی سفتکاری گرفته شده است. طراحی این خانه پس از مشارکت فکری با اهالی روستایی در خراسان رضوی انجام  گردید. بی شک علاوه بر خانه سازی در شهر و روستا، این فناوری کاربردهای متنوع دیگری نیز دارد. بیشتر بخوانید  نیت سبیبتیبیسنتی سنتسنت سنیت سنت یسنت  

ا«خانه ، خانواده، امید، کار»: طرحی برای احیای روستا با مشارکت همه جانبۀ مردمی

علاجی که فقط یک مسئله را چاره کند پایدار نیست. گاه معرفی یک فناوری مناسب می تواند شرایطی مسئله ساز و نامطلوب را به شرایطی سرشار از فرصت بدل کند. به موجب اجرای طرح «خانه، خانواده، امید، کار»، جوانان جویای کار در روستا می توانند با  استفاده از فناوری مناسب ساخت و ساز، با بهره گیری از علم مهندسی روز، و با هزینه ای بسیار اندک، صاحب خانه شوند، خانواده تشکیل دهند و با کسب آموزش های لازم اقدام به ایجاد کسب و کار جدید مشخصا برای رفع دیگر مسایل روستا کنند. بیشتر بخوانید.  . به موجب طرح بالا، ساختنِ نهادی بوم

بهره گیری از بادگیر در ساختمانی امروزی با طرح ایرانی. طراح: نادر خلیلی

منبع: http://calearth.org

پوشش دیوارهای داخلی با آهک، نمایی گرم و دلپذیر به آنها می دهد. (بالا)ا

پوشش دیوارهای بیرونی با آهک (پایین) و کاهگل (پایین تر)ازیبا و چشمگیر است.ا

منبع: www.landerland.com

با خشت هم می توان بناهای چند طبقه امروزی ساخت. (بالا)ا

نمای درونی دیوارهای خشتی نیاز به رنگ ندارد. (پایین)ا

منبع: www.earth-auroville.com

فرم های منحنی در طرح های کهن، الهام گرفته از طبیعت است و با روان آدمی سازگاری بیشتری دارد. (بالا و پایین)ا

منبع: www.earth-auroville.com

تولید مصالح مطمئن و ارزان در محلِ کارگاه ساختمانی از هزینه ساخت و ساز می کاهد.ا

با دستگاه آرام پرس می توان از خاک حاصل از خاکبرداری ساختمان های جدید  تا 1000 قالب خشت در روز تولید کرد.  ا

منبع: www.earth-auroville.com

فناوری های مناسب برای ساخت و ساز

مصالح بومی

embodied energy انرژی متبلور

(Absolute Energy Efficiency) بهره وری مطلقِ انرژی

دوام

انتخاب مصالحِ ساختمانیِ مناسب ارتباطی تنگاتنگ با طراحی بنا دارد. برای ساخت و ساز موثر با مصالح بومی باید به اصول طراحی بومی اندیشید و از آن در طراحی بناهای جدید بهره برد. در عصر ما که تغییرات آب و هوایی به واسطه استفاده گسترده جهانی از سوخت های فسیلی از بحران های کنونی در تمامی کشورها محسوب می شود، کاستن از ایجاد گازهای گلخانه ای از ملزومات توسعه محسوب می شود و از دغدغه های عمده برنامه ریزان و سیاستگذاران است. مسلما، ساخت و ساز با مصالحی که تولید آنها به مصرف کمتری از انرژی متکی است از زمینه های مستعد برای کاهش گازهای گلخانه ای است. مطالعات اخیر پیرامون ساختمان سازی با انواع طرح ها و مصالح، صاحبنظران را به نتایج دقیق تری رسانده است. اگر زمانی سیمان، آجر، تیرآهن و میلگرد از منطقی ترین نوع مصالح برای ساختمان سازی محسوب می شد، این باور امروزه فاقد توجیه علمی است. با اتکا بر تحقیقات اخیر، اندیشمندان و صاحبنظران معیارهای جدیدی برای مقایسه روش ها، طرح ها و مصالح مختلف ساختمانی تعریف کرده اند. سه نمونه از آنها را در اینجا می آوریم: تینت ت نست نست نستی نست ینست ینست ینست ینست ینتس ینت سینت سینت سنیت ن

embodied energy  انرژی متبلور

به زبان ساده، این انرژی برابر با کل انرژی تجدیدناپذیری است که در تولید مصالح و ساخت بنا (انرژی متبلورِ آغازین) و نگاهداری و تعمیر آن طی عمر بنا (انرژی متبلورِ مستمر) استفاده می شود. واحد سنجش این انرژی مگا ژول (میلیون ژول) در کیلوگرم (به وزن) یا در متر مکعب (به حجم) است. در جدول زیر تعدادی از  معمول ترین مصالح در نظر گرفته شده است و انرژی متبلور غیر مستقیم هر یک، یعنی مقدار انرژی مصرف شده برای استخراج مواد اولیه، حمل و نقل و تبدیل آنها به مصالح ساختمانی آمده است. مسلما انرژیِ متبلورِ مصالح هر چه کمتر باشد، هزینه کردِ انرژی در تولید آن کمتر و لذا تاثیرِ افزایشی آن بر هزینه ساخت و ساز، و بحران های مرتبط با تغییرات آب و هوایی پایین تر است: تینستس نتس ت سنتس ینت سنیت سنیت نست ینست ینست ینست ینت سنی تسنی ت

منبع: www.canadianarchitect.com

(Absolute Energy Efficiency) بهره وری مطلقِ انرژی

برای درکی روشن تر از این معیار به یک لامپ رشته ای بیندیشیم. میزان بهره وری مطلق انرژی در این نوع لامپ در حدود 0.8% است. یعنی فقط این مقدار از انرژی صرف تولید نور، که هدف اصلی استفاده از لامپ است، می شود و 99/2 % مابقی به صورت حرارت از لامپ خارج می شود. به همین سیاق می بینیم که طراحی ساختمان های امروزی (و ناگزیر مصالح مورد استفاده) شرایطی به وجود آورده که ساکنین ناچارند از وسایل گرمایشی و سرمایشی ای استفاده کنند که دارای بهره وری مطلق انرژی بسیار نازل اند. مثلا برای خنک کردن هوا، کولر گازی دارای بهره وری مطلق انرژی در حدود 8/7% است. در مقایسه پنکه سقفی دارای بهره وری بالاتری است: 24%. این یعنی که با توجه بیشتر به کارآییِ عایقیِ مصالحِ مورد استفاده، تعیین تعداد و جایگاه مناسب برای پنجره ها، استفاده بهتر از جهت دهی به ساختمان در ارتباط با زاویه تابش خورشید، و بهره گیری از انواع سایبان می توان فضاهای داخلی را به جای کولر گازی با پنکه سقفی خنک کرد. چنانچه ساختمانی مجهز به بادگیر باشد (مانند بنایِ تصویر دوم در حاشیه صفحه، جزییات فنی بیشتر) چه بسا در بسیاری از نقاط دنیا حتی نیازی به پنکه سقفی هم نباشد. اینتشنتسنت سنتی نستینست ینست ینست ینت سبتسنتسنتی نستی نین تسنی سن یت. 

از آنجاییکه همه چیز در طبیعت در حال فرسایش و تبدیل به چیز دیگری است، نمی توان برای هیچ نوع سازه ای دوام همیشگی ادعا کرد. از این رو برای دوام تعریف دیگری باید آورد، مثلا دوام مطلوبِ یک بنا حداقل زمانی است که مصالح مورد استفاده و انرژی متبلور در آن دوباره در طبیعت تجدید شود. یعنی اگر بنایی مثلا با چوب ساخته شده است، باید کلیه مصالح آن تا زمان نابودی این بنا به صورت درخت مجددا روییده باشد تا بتوان آن را سازه ای با دوام برشمرد. اگر این سازه مدت بیشتری عمر کند نشانگر برتری مضاعف مصالح و اندیشمندی طراحی آن است. پایداری مصالح را نیز می توان با همین معیار سنجید. آیا انرژی ای که برای تولید سیمان و آجر مصرف می شود تجدیدپذیر است؟ آیا منابع آهن و انرژی ای که آن را تبدیل به تیرآهن و میلگرد کرده تجدیدپذیر است؟ حتی اگر آسیب پذیریِ بالای بناهای سیمانی در برابر زلزله را نادیده بگیریم، به علت تجدید ناپذیر بودن انرژی متبلور بالا در این ماده ساختمانی، بنا به تعریفی که در بالا آمد، سیمان مصالح بادوامی نیست. بر عکس، خاک، به علت فراوان بودن آن در همه جا و انرژی متبلور نسبتا اندکی که در ساخت و ساز با آن مصرف می شود، مصالحی بسیار با دوام است. تعجب آور نیست که با افزایش قیمت نفت (که قطعا بر هزینه تهیه مصالح صنعتی افزوده است) و تغییرات آب و هوایی، اقبال از ساخت و ساز با خاک و دیگر مصالح با دوام در حال فزونی است. یتنس تنست نست نتس نیت سنی تنسیتنست ینست ینست ین تسین سین نسی تنس ن سین سنی

جنبه دیگری از ساخت و ساز با مصالح بومی، بومی سازی نیروی کار برای تولید مصالح مورد نیاز است. تولید مصالح صنعتی نه تنها از کارآفرینی در این بخش، به لحاظ مکانیزه کردن و بهره گیری بالا از سوخت فسیلی، می کاهد بلکه فواید اشتغالزایی این صنایع را به مراکز صنعتی کشور منتقل می کند. در صورتی که با تولید محلیِ مصالح می توان در هر واحد مسکونیِ در حال ساخت تعداد بیشتری از نیروهای محلی را به کار گمارد. تیتنت ستسنت سنت سنت سنتی نست ینست ینست ینت سنیت سن یتنست ینست ینتس ینت سنی سنتی

با توجه به معیارها و محدودیت های امروز، واضح است که استفاده از مصالح بومی معقول تر از بهره گیری از مصالح ساختمانیِ انرژی برِ صنعتی است. در منابع این صفحه اطلاعاتی پیرامون لزوم و چگونگی احیای مصالح بومی در نقاط مختلف دنیا به منظور کاستن از هزینه های اقتصادی و زیست محیطی ساخت و ساز، چه در ساختِ دیوارها و پوشش آنها و چه در برپا کردن سقف های محکم و ایمن، آورده شده است. لازم به یادآوری است که استفاده از مصالح بومی با در نظر گرفتن طرح های بومی معنی می یابد. وخوشبختانه در ایران طرح های بومی ساخت و ساز هم در متون پژوهشی و تاریخی و هم در سازه هایی که هنوز پابرجایند قابل مطالعه، الگوبرداری و نوآوری است.   تبتست سنتسنتی سنیت سنت نس ینست نست ینست نست نتسین سن تنسیتنس ستی ن